Οταν πριν από περίπου ένα χρόνο, στις αρχές της τηλεοπτικής σεζόν, συναντήθηκε ο πρόεδρος του Alpha κ. Δημήτρης Κοντομηνάς με τον κ. Γκέρχαρντ Ζάιλερ, διευθύνοντα σύμβουλο και πρωταγωνιστή της διεθνούς οικοδόμησης του RTL group, στην Κάντζα εξελισσόταν ένα ακόμη επεισόδιο ενδοκαναλικής κόντρας ανάμεσα στην Ελλη Στάη και τη Μάρα Ζαχαρέα. Ο ιδιοκτήτης του Alpha δεν έδωσε μεγάλη σημασία σε εκείνα τα γεγονότα. Προετοίμαζε το ταξίδι του σε Γαλλία, Γερμανία! Το γιατί αποκαλύφθηκε το μεσημέρι της περασμένης Τρίτης στην αίθουσα Τύπου της «Μεγάλης Βρετανίας» από τον ίδιο τον κ. Ζάιλερ, ο οποίος με γερμανικό επαγγελματικό ψύχραιμο στιλ ανακοίνωσε τη συμφωνία εισόδου του ευρωπαϊκού ψυχαγωγικού δικτύου κατά 66,6% στον Alpha. «Οταν συναντηθήκαμε για πρώτη φορά με τον κ. Κοντομηνά μάς είπε “πρέπει πρώτα να σας γνωρίσω”. Ηρθε, επισκέφθηκε τα κανάλια μας στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ολλανδία. Και αφού μας γνώρισε, είπε: “Τώρα μπορούμε να μιλήσουμε για τη συνεργασία μας. Αυτό μας εντυπωσίασε”».
Δέκα περίπου μήνες μετά, Alpha και RTL υπέγραφαν μνημόνιο συνεργασίας. Ετσι τέθηκαν οι όροι μιας νέας τηλεοπτικής συμμαχίας που φέρνει στην ελληνική τηλεοπτική αγορά, για πρώτη φορά, διεθνή κεφάλαια και ισχυρές ανακατατάξεις στους όρους λειτουργίας της.Η διαφορά ανάμεσα στα ποσά δημιουργεί εύλογους προβληματισμούς. Και αν ληφθεί υπόψη το παιχνίδι ανταγωνισμού ανάμεσα στα παγκόσμια μιντιακά γκρουπ για την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, επίσης εύλογα μπορεί να υποθέσει πως ο όμιλος Modern Times πήρε ήδη θέση στην ελληνική αγορά, εξασφαλίζοντας τη συμμαχία με τον όμιλο του ΑΝΤ1. Είναι φανερό πως το μεγάλο παιχνίδι στην ελληνική αγορά μόλις άνοιξε. Και η είδηση πως η πλευρά του Γιώργου Μπόμπολα αύξησε στο 25,7% το μερίδιό της στο μετοχικό κεφάλαιο του Mega προστίθεται ως ένα ακόμη κομμάτι στο παζλ των εξελίξεων.
Eυνοϊκό περιβάλλον
Το RTL group, ιδιοκτησίας Bertelsmann, πριν από δύο χρόνια προσπάθησε να μπει στην αγορά της Τουρκίας. Δεν τα κατάφερε. Τα επενδυτικά βέλη έδειξαν τις απέναντι ακτές του Αιγαίου. Η αγορά πλέον είναι φιλική και όχι μόνο εξαιτίας των εξαγωγών τηλεοπτικών προγραμμάτων ιδιοκτησίας Bertelsmann στην εγχώρια τηλεόραση. Η Deutsche Telekom είναι ιδιοκτήτρια του ΟΤΕ που έχει μεγάλα σχέδια για τα Βαλκάνια. Η Βαλκανική είναι ο προνομιακός χώρος δραστηριοποίησης γερμανικών κεφαλαίων σε ένα πολύπλοκο παιχνίδι γεωπολιτικής. Τις μέρες της σημαντικής οικονομικής κρίσης στις ΗΠΑ καταγράφεται αξιοσημείωτη κίνηση γερμανικών κεφαλαίων στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια, παρατηρούσε επιχειρηματικό στέλεχος της αγοράς, που προβλέπει ως επόμενο βήμα την τοποθέτηση γερμανικών κεφαλαίων και στον τραπεζικό χώρο.
Ολα τα παραπάνω λειτούργησαν ως επιταχυντής στις διαπραγματεύσεις του κ. Δ. Κοντομηνά με τον κ. Γκ. Ζάιλερ. «Τον ευχαριστώ που ούτε για μια στιγμή δεν με είδε ως κατηγορούμενο-κακούργο», εξομολογήθηκε με μεγάλη δόση συναισθήματος ο κ. Κοντομηνάς. Η συζήτηση αφορούσε κινήσεις υπονόμευσης της πώλησης του Alpha, που κορυφώθηκαν όταν ο ιδιοκτήτης του κήρυξε τον ανένδοτο πόλεμο για την υπόθεση της Μονής Βατοπαιδίου. Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο άλλες επαγγελματικές φιλίες χάλασαν κι άλλες δημιουργήθηκαν. Δεν διαψεύστηκε, για παράδειγμα, η προσέγγιση του κ. Κοντομηνά με τον κ. Γιώργο Μπόμπολα. Εκτός της σύνδεσης που προσέφερε ο κ. Θέμος Αναστασιάδης, ο οποίος έγινε πάλι προνομιακός συνομιλητής του Alpha, υπάρχει και το κτίριο της Κάντζας. Είναι χτισμένο σε οικόπεδο της εταιρίας Ακτωρ.
Το κλίμα στην τηλεοπτική αγορά τρεις μέρες μετά καταγράφεται μουδιασμένο, αν και οι τηλεοπτικοί «αντίπαλοι» του Alpha μιλάνε με τα καλύτερα λόγια για τους Γερμανούς. «Ο ανταγωνισμός θα ωφεληθεί από την είσοδο του RTL», «θα μπουν νέοι κανόνες στο παιχνίδι». Φράσεις που ακούστηκαν σε μίτινγκ στελεχών χαρακτηρίζουν τις πρώτες εκτιμήσεις των ανθρώπων της ιδιωτικής τηλεόρασης. Το RTL group είναι πράγματι υπολογίσιμος ανταγωνιστής. Η υπεροχή του βρίσκεται στην τηλεοπτική παραγωγή. Με δικαιώματα παραγωγής 10.000 ωρών σε βραβευμένα τηλεοπτικά προγράμματα κάθε χρόνο και δικαιώματα διανομής 19.000 ωρών σε 150 τηλεοπτικές αγορές του κόσμου είναι ευνόητο πως το πρόγραμμα του Alpha σήμερα, ενός δεύτερου καναλιού αύριο, θα γεμίσει πολύ εύκολα. Με κόστος πολύ μικρότερο για τα δεδομένα της ελληνικής αγοράς και με άμεσες επιπτώσεις για τους ανταγωνιστές που θα αναγκαστούν να δαπανήσουν περισσότερα.
Το μεγάλο ερώτημα, κυρίως σε χώρους όπου συναντάται η δημοσιογραφία με την πολιτική, είναι η στάση των Γερμανών απέναντι στο ειδησεογραφικό υλικό. Ο κ. Ζάιλερ μίλησε για «neutral news». Τα δίκτυα του RTL στην Ευρώπη χαρακτηρίζονται από την απουσία ειδήσεων που επηρεάζουν ή κατευθύνουν, προτιμώντας ένα μοντέλο ειδήσεων που απλώς καταγράφει τα γεγονότα. Από την άλλη όμως, κι αυτό το είπε επίσης ο διευθύνων σύμβουλος του RTL, οι αποφάσεις των δικτύων λαμβάνονται σε τοπικό επίπεδο. Και σε συνεργασία με τους τοπικούς εταίρους, δηλαδή τον κ. Κοντομηνά. Το τελευταίο τονίστηκε αρκούντως με έμφαση. Περισσότερο βέβαιη από μια άμεση και βίαιη αλλαγή στο μοντέλο του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του Alpha θεωρείται η αλλαγή στους κανόνες ελέγχου της ραδιοτηλεοπτικής αγοράς. Το RTL θέλει να παίζει με κανόνες, αυτό είναι σίγουρο. Απαντώντας σε ερώτηση του ΕΤ για το ιδιαίτερο θεσμικό καθεστώς της ιδιωτικής τηλεόρασης, ο κ. Ζάιλερ ήταν σαφής. «Στην ελληνική αγορά υπάρχουν σαφείς κανόνες, υπάρχουν ρυθμιστικές αρχές. Γι’ αυτό ήρθαμε». Η βεβαιότητα των δηλώσεών του εκτιμήθηκε ως απαίτηση από έναν ξένο στρατηγικό επενδυτή, που εκδηλώνει επιθυμία να διαθέσει ισχυρά κεφάλαια στην ελληνική αγορά, να λειτουργήσουν οι κανόνες της αγοράς. Ακόμη και αν αυτοί χρειαστεί να αλλάξουν.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε και το ποσόν που έδωσε το RTL group για να μπει στον Alpha. Το τίμημα των 125,7 εκατομμυρίων ευρώ θεωρήθηκε από πολλούς υψηλό. Πριν από μόλις ένα μήνα η συνδρομητική πλατφόρμα της Nova παραδόθηκε στη Forthnet έναντι 490 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ ο όμιλος ΑΝΤ1 πούλησε τη βουλγάρικη Nova Televisia στο σουηδικό όμιλο Modern Times έναντι 620 εκατομμυρίων ευρώ.
ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΥΔΗ ΜΑΤΙΝΑ, Ελεύθερος Τύπος, Κυριακή, 28/09/2008