STEPHEN DUΝΒΑR JΟΗΝSΟΝ: «Η κρίση, μια ευκαιρία για νέα αρχή»

• Ο εκδότης της «Ιnternational Ηerald Τribune» μιλάει για τη νέα πραγματικότητα στον Τύπο και αποκαλύπτει τα τρία πράγματα που πρέπει να κάνει μια εκδοτική επιχείρηση για να πετύχει

Ο εκδότης της «Ιnternational Ηerald Τribune» κ. Στίβεν Ντάνμπαρ Τζόνσον

ΑΠΟ ΔΑΣΚΑΛΟΣ windsurfing στην Πάτμο, εκδότης της «Ιnternational Ηerald Τribune» (ΙΗΤ), της διεθνούς έκδοσης των «Νew Υork Τimes». Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα αρχήγια ένα ρεπορτάζ που θέλει να «πουλήσει», αλλά όχι αυτό ακριβώς που ο κ. Στίβεν Ντάνμπαρ Τζόνσον εννοεί ως ποιοτική και έγκυρη δημοσιογραφία. Και αυτό διότι η προηγούμενηπρόταση παραλείπει 25 χρόνια σπουδών και σκληρής δουλειάς στις επιχειρήσεις Τύπου. Ο εκδότης της ΙΗΤ βρέθηκε για δύο 24ωρα στην Αθήνα, προσκεκλημένος του Ελληνογαλλικού, του Ελληνοαμερικανικού και του Ελληνοβρετανικού Επιμελητηρίου, και στη συνέντευξή του προς «Το Βήμα» επέμεινε στους τρόπους εξόδου του Τύπου από την κρίση, στην προσήλωση δηλαδή σε τρεις βασικές αρχές: το πόσο κατανοούν οι εφημερίδες τις ανάγκες του αναγνωστικού κοινού, το πώς χρησιμοποιούν την τεχνολογία και πάνω απ΄ όλα την προσήλωση στην έγκυρη και ποιοτική δημοσιογραφία που (οφείλουννα) προσφέρουν- δίχως δηλαδή να παραλείπουν τα προαναφερόμενα 25 χρόνια.

– Πώς θα χαρακτηρίζατε την εποχή που ζει ο Τύπος σε παγκόσμιο επίπεδο; Ως κρίση; Ως αλλαγή;

«Ως μια κοσμική αλλαγή και στον Τύπο και σε διάφορα επίπεδα, με κυριότερο την οικονομική πίεση που ασκείται στις επιχειρήσεις. Η κοσμική αλλαγή αφορά το αβαντάζ του Διαδικτύου σε σχέση με τον έντυπο Τύπο, της κοινωνικής δικτύωσης γενικότερα, πλατφόρμες όπως το twiter, το facebook. Ολα αυτά δηλαδή που μας κάνουν να προσαρμόσουμε τον τρόπο με τον οποίον εργαζόμαστε. Οι εφημερίδες ειδικότερα, πρέπει να αναπροσαρμόσουν τον παλαιό τρόπο του κύκλου της ενημέρωσης. Από το πώς έβρισκαν τις ειδήσεις ως την παρουσίασή τους στους αναγνώστες και από εκεί, τις πωλήσεις τους στους διαφημιστές. Το Διαδίκτυο δεν είναι εχθρός. Είναι σύμμαχος των εφημερίδων, διότι παραδόξως, ενώ απομακρύνονται οι αναγνώστες από τις εφημερίδες, μέσω του Ιnternet το ακροατήριο μεγαλώνει λόγω της απήχησής του σε διάφορα κοινωνικά στρώματα, αλλά και της ευκολίας πρόσβασης από κάθε γωνιά του πλανήτη. Αυτή είναι και η πρόκληση. Να μανατζάρεις το ακροατήριό σου, να δεις τις ανάγκες, τα θέλω, τις απαιτήσεις του και να απαντήσεις κατάλληλα».

– Θεωρείται ότι υπάρχει χρονικός ορίζοντας εξόδου απ; o αυτή την κρίση ή ότι αυτή θα είναι η νέα πραγματικότητα;

«Στην ΙΗΤ τα τελευταία πέντε χρόνια καταγράφουμε αύξηση διαφημιστικών εσόδων κατά 40% ενώ και η κυκλοφορία είναι επίσης ανοδική. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι έχουμε χτίσει μια σχέση εμπιστοσύνης με το διεθνές αναγνωστικό κοινό μας το οποίο νιώθει την ανάγκη να πληροφορηθεί τι συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό το κοινό μεγαλώνει. Παρ΄ όλα αυτά βλέπουμε ότι η διαφήμιση συνολικά μειώνεται και η δική μου θέση στο δίλημμα πόσο θα διαρκέσει η κρίση ή αν είναι αυτή η νέα πραγματικότητα, η απάντηση είναι το δεύτερο: αυτή είναι η νέα πραγματικότητα. Προτιμώ να σκέφτομαι έτσι προκειμένου να προσαρμόζουμε τα μεγέθη μας στα σημερινά δεδομένα. Εκτιμώ ότι βρισκόμαστε στη μέση μιας επανάστασης, της επανάστασης τού πώς ο κόσμος βλέπει τα media· μια διαδικασία δύσκολη αλλά και συναρπαστική ταυτόχρονα».

– Το Διαδίκτυο είναι φίλος ή εχθρός των εφημερίδων;

«Είναι κάτι μεταξύ φίλου και εχθρού. Είναι “a frenemy” (σ.σ.: «εχθροφίλος», άσπονδος φίλος). Φίλος είναι σίγουρα η τεχνολογία και το Διαδίκτυο ένας φανταστικός τρόπος να προσεγγίσεις το ακροατήριό σου το οποίο μεγαλώνει εκπληκτικά μέσω αυτού, αν σκεφτείτε ότι η ιστοσελίδα των “ΝΥ Τimes” έχει 20 εκατ. μοναδικούς χρήστες μηνιαίως. Από μια άποψη λοιπόν είναι φίλος: να στέλνεις τη δημοσιογραφία σε τόσο μεγάλο κοινό. Από την άλλη πλευρά, η αμεσότητά του εγκυμονεί κινδύνους αν δεν προσαρμοστείς».

– Ποια είναι η συνταγή για την επιτυχημένη πορεία μιας εκδοτικής επιχείρησης;

«Τρία είναι τα βασικά στοιχεία για οποιοδήποτε μέσο, οπουδήποτε και αν κυκλοφορεί: πρώτον, η ποιότητα. Πείτε την εγκυρότητα, επιβεβαίωση, ανεξαρτησία ή σκέτο ποιότητα του περιεχόμενου που προσφέρεις. Ο κόσμος γι΄ αυτό έρχεται σε εμάς διότι μας εμπιστεύεται. Το δεύτερο είναι η ευαισθησία απέναντι στο ακροατήριο. Πώς αλλάζει αυτό, τι θέλει, τι ζητάει. Και το τρίτο είναι η συνολική χρήση της τεχνολογίας, όχι ως εχθρό αλλά σαν κάτι που θα δώσει πολλές λύσεις σήμερα και στο μέλλον. Για το πώς φτάνεις στο κοινό, αλλά και το πώς αξιοποιείς τη διαφήμιση καθώς το Ιnternet είναι ένα πολύ καλό εργαλείο σε αυτόν τον τομέα. Είναι τρία απαραίτητα στοιχεία άμεσα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Αν λείπει έστω και το ένα, δεν υπάρχει επιτυχία».

– Στην εποχή της οικονομικής κρίσης, δεν την «πληρώνει» και η δημοσιογραφία;

«Είναι σαφώς πολύ ακριβό να καλύπτεις το Αφγανιστάν, το Πακιστάν. Στο ΝΥ Τimes media group κοστίζει πολύ ακριβά, αλλά θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Εμπίπτει στο πρώτο εκ των τριών απαραίτητων πραγμάτων μιας επιχείρησης Τύπου. Η καλή δημοσιογραφία είναι όντως πολύ ακριβή για έναν CΕΟ ή έναν εκδότη, οι οποίοι πρέπει να κόβουν τα έξοδα με το μαχαίρι. Η δική μου πραγματικότητα είναι ότι, ενώ άλλοι κόβουν από αυτό, εμείς όχι. Καταβάλλουμε μεγάλες προσπάθειες για να μην κάνουμε περικοπές στη δημοσιογραφία, αυτή είναι το παρόν μας αλλά κυρίως είναι το μέλλον μας. Είναι ο λόγος για τον οποίον ο κόσμος μάς αγοράζει, έρχεται σε εμάς και θα συνεχίσει να έρχεται. Διότι εκτιμά την υψηλής ποιότητας ανεξάρτητη δημοσιογραφία που του προσφέρουμε. Υπάρχει πια πολύς “θόρυβος”, πολύ υλικό για να παρακολουθήσει ο αναγνώστης. Το δικό μας καθήκον είναι να του πούμε αυτά που πρέπει να γνωρίζει, αυτά που του είναι αναγκαία, όσα έγιναν τις τελευταίες 24 ώρες και την ανάλυσή τους. Να ξεκαθαρίσουμε τα αναγκαία από αυτόν τον “θόρυβο”, πάντοτε αφότου έχουμε κερδίσει την εμπιστοσύνη του για την εγκυρότητα μας».

– Συμμερίζεστε την άποψη ότι η επόμενη ημέρα θα βρει τελείως διαφορετικό τον Τύπο που γνωρίζουμε;

«Η βιομηχανία των media ζει μια μεγάλη αλλαγή, όπως ποτέ άλλοτε στο παρελθόν. Είναι πολύ συναρπαστικό αυτό που ζούμε, παρά τα προβλήματα και για τους εκδότες αλλά και για τους ίδιους τους δημοσιογράφους. Πιστεύω όμως ότι η ποιοτική δημοσιογραφία θα είναι σε πρώτη ζήτηση στο άμεσο μέλλον. Και εκτιμώ, μπορεί να κάνω και λάθος, ότι δεν είναι σωστό αυτό που λένε ορισμένοι δημοσιογράφοι ότι ήρθε το τέλος. Αντιθέτως, πιστεύω ότι είναι μια νέα αρχή. Οι νέοι άνθρωποι έρχονται στην ποιοτική δημοσιογραφία, απλώς από άλλο δρόμο, το Διαδίκτυο».

– Τι γνώμη έχετε για τις προσφορές των εφημερίδων;

«Γνωρίζω ότι γίνεται σε αρκετές χώρες όπως στην Ελλάδα. Εμείς απευθυνόμαστε σε διαφορετική αγορά. Θυμάμαι, όμως, ότι στο Λονδίνο τα παιδιά μου πάντοτε μού έλεγαν να τους αγοράζω τη σαββατιάτικη έκδοση μιας εφημερίδας, που προσέφερε κάτι γεωγραφικούς χάρτες που τους άρεσαν. Εβλεπα μετά, ότι τα παιδιά μου διάβαζαν την εφημερίδα που προσέφερε τον χάρτη. Οτιδήποτε προσθέτει στην αξία του προϊόντος, της έκδοσης, γιατί όχι, δεν πρέπει να το αποκλείσουμε. Το βασικό είναι να αποκωδικοποιείς το γιατί ο κόσμος σε αγοράζει, τι θέλει το κοινό στο οποίο απευθύνεσαι. Ποια είναι η προτεινόμενη αξία σου. Και πώς θα το αλλάξεις με τη χρήση της τεχνολογίας. Εκδοτικά όμως δεν έχω εμπειρία σε αυτό το είδος των προσθετικών προσφορών, διότι μια διεθνής εφημερίδα όπως η ΙΗΤ που τυπώνεται σε 35 διαφορετικές χώρες και κυκλοφορεί σε 160, θα ήταν πολύ δύσκολο να βάλει… υπότιτλους σε μια καλή ταινία που θα αποφασίζαμε να προσφέρουμε».

– Τις προηγούμενες ημέρες αποκαλύφθηκε ότι δύο βρετανικές εφημερίδες χρησιμοποιούσαν, υπέκλεπταν συνδιαλέξεις προκειμένου να βγάλουν τις «αποκλειστικές»ειδήσεις τους. Ποιο είναι το σχόλιό σας;

«Δεν είναι αυτό που εμείς κάνουμε. Πρεσβεύουμε ένα διαφορετικό είδος δημοσιογραφίας αλλά και τρόπου συλλογής ειδήσεων βασισμένου στη δεοντολογία. Για την ακρίβεια, δεν νομίζω ότι είναι δημοσιογραφία να μαθαίνεις τι μυστικό έχει ο κάθε σελέμπριτι και ειδικά με αυτόν τον μη νόμιμο τρόπο. Οταν πέσεις στη λάσπη, σίγουρα λερώνεσαι».

• Συνέντευξη στον Δ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ | ΤΟ ΒΗΜΑ, Κυριακή 12 Ιουλίου 2009